همیشه هنرمند بادا تنت: نقش هنر در پرورش هوش حرکتی کودکان

برخی از هنرمندان همچون الیوت آیزنر برای هنر نقشی موثر و کلیدی در مباحث تربیتی و همچنین ثبت تجربه های زندگی انسان قایل هستند. به عبارتی از منظر چنین دیدگاه هایی، هنر می تواند وسیله ای برای ارتقا وضعیت کلی یک اجتماع و نیل به رضایت و شادمانی بیشتر افراد به شمار آید.

اما هنر چگونه می تواند باعث بهبود کیفیت زندگی یک جامعه شود؟

هنر با ایجاد ارتباطی عمیق تر با جوانب مختلف زندگی روزمره به توسعه و غنای آن کمک می کند. این ارتباط قوی معنوی از طرق مختلفی شکل می گیرد که به چند مورد از آنها در زیر اشاره می شود:

۱.ایجاد انگیزه نسبت به بیان متفاوت تجربه های روزمره

۲.ایجاد بستری امن برای برون ریزی احساسات

۳.مامنی برای تامین آرامش در دنیای پر هیایوی امروزی

۴.ساختن زبانی فراگیر و در عین حال عاری از کلمه برای توجه به مسایل اجتماعی

۵.تنوع هنر و در نتیجه فراگیری آن بین سلیقه ها و نیازهای متفاوت افراد

چه چیز سطح کیفیت زندگی افراد جامعه به خصوص کودکان را تعیین می کند؟

سطح کیفیت زندگی افراد جامعه به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله شرایط اقتصادی، توسعه اجتماعی، تحصیلات، بهداشت و درمان، فرصت‌های شغلی و دسترسی به تفریحات.

در این بین می توان به نقش موثر و حساس فعالیت‏های مناسب برای کودکان اشاره کرد. منظور از فعالیت‏های مناسب، بازی‌‌هایی است که نیازمند حرکات بدنی و درگیری عضلات مختلف باشد، بتواند مهارت‌های حرکتی کودکان را بهبود دهد و علاوه بر آن به رشد اعتماد به نفس کودکان و توانمندتر شدن آنها در روابط اجتماعیشان کمک کند. این فعالیت ها می تواند به سادگی پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا و بازی‌های گروهی باشد. مزایای دیگر این بازی ها از جمله بهبود تمرکز، تعادل، هماهنگی چشم و دست نیز حایز اهمیت است. بنابراین می توان با گنجاندن فعالیت های بدنی منتخب، ضمن توسعه هوش حرکتی کودکان به بهبود سطح کیفیت زندگی آنها و احساس شادمانی آنان نیز کمک کرد.

هوش حرکتی چیست؟

هوش حرکتی یکی از انواع هوش‌های چندگانه است که توسط هاروارد گاردنر، روان‌شناس آمریکایی، ارائه شده است. بر اساس آن، هوش به اشکال مختلفی از جمله هوش کلامی، هوش منطقی-ریاضی، هوش فضایی، هوش موسیقیایی، هوش بدنی-حرکتی، هوش طبیعت گرایانه، هوش درون فردی و هوش بین فردی تقسیم می‌شود.

هوش حرکتی به توانایی‌های مرتبط با کنترل دقیق بدن و حرکات فیزیکی اشاره دارد. افراد با هوش حرکتی بالا، توانایی‌های فیزیکی خود را در فعالیت‌هایی مانند ورزش‌ها، رقص، موسیقی و سایر فعالیت‌های مرتبط با حرکت به خوبی به نمایش می‌گذارند. این افراد دارای توانایی‌هایی مانند تسلط بر حرکات دقیق، تعادل خوب، هماهنگی بین چشم و دست و آگاهی از مکان و زمان حرکت‌های مختلف بدنشان هستند.
نوازندگان، ورزشکاران رشته های ورزشی مانند گلف و تنیس، و افرادی که در تولید و اجرای حرکات نمایشی و تئاتری مشغول هستند، نمونه هایی از افراد با هوش حرکتی بالا می باشند.

چگونه می توان با کمک هنر، هوش حرکتی کودکان را پرورش داد؟

هنر می‌تواند از طریق ایجاد فرصت‌ها برای توسعه توانایی‌های فیزیکی و حرکتی به تقویت هوش حرکتی کودکان کمک کند. در ادامه به تعدادی از این موارد می پردازیم:

۱.فعالیت های انعطافی تعادلی: شرکت در فعالیت های بدنی-هنری مانند یوگا می‌تواند به بهبود تعادل، انعطاف و کنترل حرکات بدن که بخشی از هوش حرکتی را تشکیل می دهند، کمک کند.

۲.حرکات هماهنگ و ریتمیک: شرکت در فعالیت‌های هنری که نیازمند هماهنگی و تطابق بین حرکات بدن و موسیقی است، می‌تواند توانایی‌های مرتبط با هماهنگی و کنترل بدنی را افزایش دهد.

۳.مشارکت در نمایش‌ها و فعالیت‌های تئاتری: بازی در نمایش‌ها و تئاترها نیازمند تسلط بر حرکات دقیق و هماهنگ با بازیگران و محیط است که به تقویت هوش حرکتی کمک می‌کند.

۴.مشارکت در ورزش‌ها: ورزش‌هایی مانند اسکیت‌بورد که بین کودکان بسیار پرطرفدار است می‌توانند به تقویت تعادل، هماهنگی حرکتی و قدرت فیزیکی کمک کند.

۵.مجسمه‌سازی و صنایع دستی: فعالیت‌های مرتبط با مجسمه‌سازی، ساخت اشیاء دست‌ساز و معماری می‌توانند به تقویت مهارت‌های دستی و هماهنگی چشم و دست کمک کنند.

۶.موسیقی و نواختن آلات موسیقی: نواختن آلات موسیقی نیازمند کنترل دقیق حرکات دست و انگشتان است که به تقویت هوش حرکتی کمک می‌کند.

هنر ضمن ترکیب اصول هنری با فعالیت های حرکتی و خلاقیت، می‌تواند به تقویت هوش حرکتی کودکان کمک کند و همچنین لذت بردن از فعالیت‌های هنری را دوچندان کند.

یوگای کودک، یکی از انواع فعالیت های بدنی هنرمندانه!

یکی از مصداق های فعالیت بدنی-هنری مناسب برای کودکان، یوگای کودک است.

یوگای کودک، ارتباط نزدیکی با هنر و نمایش دارد. در واقع، یوگای کودک یک ترکیب از تمرینات یوگا با عناصر خلاقانه و بازی‌های هنری است که برای کودکان طراحی شده‌اند. این رویکرد همچنین به نام “یوگا بازی” یا “یوگای خلاق” هم شناخته می‌شود و هدف آن ارتقاء انعطاف، تعادل، تمرکز و توجه کودکان از طریق تمرینات حرکتی، تنفسی و مدیتیشن است.

یوگای کودک با استفاده از بازی‌ها، داستان‌های خلاق و حرکات بدنی، کودکان را به شیوه‌ای سرگرم کننده و تعاملی، وارد دنیای یادگیری یوگا می‌کند.

به طور خلاصه، یوگای کودک با تلفیق هنر، نمایش و فعالیت های حرکتی، به کودکان کمک می‌کند تا از یکسو به طور خلاقانه و شاد با تمرینات یوگا آشنا شوند و از سوی دیگر با کمک بازی، تمرکز و تعادل خود را بهبود دهند.

برای تبدیل شدن به یک هنرمند با هوش حرکتی بالا چه می توان کرد؟

به منظور تقویت هوش حرکتی خود و تبدیل شدن به یک هنرمند با توانایی‌های حرکتی بالا، می‌توانید به موارد زیر توجه کنید:

۱.داشتن تمرین منظم: تمرین های فیزیکی و فعالیت های حرکتی منظمی انجام دهید. این تمرینات می‌توانند انعطاف، تعادل و قدرت فیزیکی و توانایی های حرکتی شما را بهبود دهند.

۲.تمرکز بر تمرین مرتبط با هنر: اگر به یک هنر خاص علاقه دارید، بر تمرین‌های حرکتی مرتبط با آن هنر تمرکز کنید. به عنوان مثال، تمرکز بر حرکات خاص رقص یا تمرینات موسیقی می‌تواند توانایی‌های حرکتی شما را بهبود دهد.

۳.ترکیب هنرهای مختلف: ترکیب تمرین‌های مختلف هنری مانند موسیقی، تئاتر و مجسمه‌سازی می‌تواند نگرش شما به حرکات را تغییر داده و توانایی‌های چندگانه را در شما تقویت کند.

۴.ارتباط با هنرمندان دیگر: ارتباط با افرادی که در زمینه‌های هنری و حرکتی فعالیت می‌کنند، می‌تواند الهام‌بخش باشد و امکان یادگیری از تجربیات آنها را فراهم کند.

با توجه به علاقه و تمایلات خود، می‌توانید بر روی یک یا چند زمینه هنری تمرکز کنید و با تمرینات مداوم و تلاش، توانایی‌های حرکتی خود را بهبود دهید و به یک هنرمند با هوش حرکتی بالا تبدیل شوید. ما در مدرسه ایرانی هنر و خلاقیت، ضمن فراهم کردن محیطی امن برای کودکی کردن کودکان، به آنها این فرصت را می دهیم تا بتوانند آزادانه تجربه کنند و با امضای شخصی خود آثار هنری مختص خودشان را خلق کنند. برای این منظور، دوره های پرورش خلاقیت کودکان و نوجوانان به عزیزانمان کمک خواهد کرد تا ضمن خوانش قصه ها و اجرای نمایش و بازی، با گونه هایی متنوع از خلق هنرهای دستی نیز درگیر شوند.

منابع:

۱.سوزان استرایکر-اکرم قیطاسی-کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان-انتشارات صابرین

۲.تامس آرمسترانگ-مهشید صفری-هوش های چندگانه در کلاس درس-انتشارات منادی تربیت

۳.غزاله آدم پور-یوگا برای کودکان-انتشارات سورا