پابلو پیکاسو می گوید هر کودکی هنرمند است اما …

آیا باور می‌کنید که هر کودکی هنرمند است ؟

برای بسیاری از نقاشان مدرن، کودکان تجربه منحصربه‌فردی از جهان را دنبال می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد سبک بیانی متمایز و صادقانه‌ای را شکل دهند. آنها بر این باور بودند که در این مرحله اولیه زندگی، آنان رابطه‌ای بدون مانع و قضاوت با دنیا دارند، رابطه‌ای که به لطف تخیل خلاق کودکان در آن همه چیز زیبا و جذاب است.

برخی هنرمندان مدرن از روش‌هایی که کودکان زیبایی‌‌ها را به انتزاعات ساده بدل می‌کنند، الهام گرفته‌اند. یکی از معروف‌ترین آنها پابلو پیکاسو است.

چرا پیکاسو می‌گوید هر کودکی هنرمند است ؟

پیکاسو در پانزده سالگی مثل رافائل، یکی از بزرگترین نقاشان تاریخ، نقاشی می‌کرد. او در این زمینه جمله جالبی دارد. پیکاسو گفته بود:

«چهار سال طول کشید تا مثل رافائل نقاشی کنم، اما یک عمر طول کشید تا مثل یک کودک نقاشی بکشم.»

پژوهشی از دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو، دلیل این حرف پیکاسو را نشان می‌دهد. نوزادان جهان را اساساً متفاوت از بزرگسالان معمولی درک می‌کنند که در آن حواس به هم می‌پیوندند.

پژوهشگران این تحقیق، کیتی واگنر و کارن آر. دبکینز، مشاهده کردند که رشد اولیه دوران کودکی با “دوره توسعه انبوه و تصاعدی شبکه‌های عصبی” مشخص می‌شود که ممکن است “تجربیات حسی دلخواه در نوزادان را که برخلاف هر چیزی که توسط بزرگسالان معمولی تجربه می‌شود” تسهیل کند. این تجربیات شبیه به وضعیت موجود در برخی از بزرگسالان است که به عنوان سندروم هم‌حسی یا حس‌آمیزی (synesthesia) شناخته می شوند. سینستزیا یک بیماری عصبی است که در آن دو یا چند حواس جسمی ادغام می‌شوند.

چشیدن رنگ‌ها، دیدن صداها و شنیدن شکل‌ها

افراد مبتلا به سینستزیا، “دنیا را به شیوه‌های خارق العاده‌ای تجربه می‌کنند”، عصب شناس دکتر راماچاندران در کتاب خود به نام «مغز سخن‌چین: جستجوی یک عصب‌شناس برای آنچه ما را انسان می‌سازد» می‌نویسد که آنها «در سرزمینی غریب بین واقعیت و خیال زندگی می‌کنند. آنها رنگ‌ها را می چشند، صداها را می‌بینند، اَشکال را می‌شنوند یا احساسات را در ترکیب‌های بی‌شماری لمس می‌کنند.»

پس تعجب آور نیست که این شرایط برای هنرمندان خلاقی که به دنبال آشنایی‌زدایی با ادراکات خود از واقعیت هستند، یا به عبارت دیگر، کشف مجدد ادراک اولیه و کودکانه از واقعیت، جذاب باشد. به گزارش راماچاندران، سینستزیا در هنرمندان هفت برابر بیشتر از سایر افراد است.

با این حال، نبوغ پیکاسو در این بود که بدون اینکه دچار سندروم حس‌آمیزی باشد، این ویژگی را در نقاشی‌های کودکان کشف کرد. آنچه که باعث شد تا بتواند سبکی جدید در نقاشی یعنی کوبیسم را به دنیای هنر هدیه کند.

همین تشخیص خلاقیت ذاتی در کودکان بود که او را به گفتن آن جمله معروف واداشت:

هر کودکی هنرمند است مشکل این است که چگونه پس از بزرگ شدن همچنان هنرمند باقی بماند.

چکار کنیم تا هر کودکی که هنرمند است هنرمند باقی بماند

نشستن در اتاقی نیمه تاریک، چشمان خیره شده به صفحه‌ای با نور روشن، دست‌هایی که یک کنسول پلاستیکی کوچک را در دست گرفته‌اند در حالی که شست‌ها و انگشتان در تاری حرکات پیچیده حرکت می‌کنند، ممکن است ایده‌ی لذت‌بخش نهایی برخی از کودکان باشد، اما به عنوان والدین می‌دانیم که فرزندانمان باید ترکیب خوبی از فعالیت‌های جسمی و ذهنی برای پر کردن وقت خود بعد از مدرسه داشته باشند.

منظره سنتی کودکانی که در حیاط خلوت در حال خندیدن در حین بازی کردن به اطراف می‌دوند، در واقع پادزهر خوبی برای استفاده بیش از حد از رایانه و گوشی‌های هوشمند در داخل خانه است، اما باید به یاد داشته باشیم که علاقه به هنرهای خلاقانه مانند موسیقی، رقص، نمایش، نقاشی، طراحی و مجسمه‌سازی به همان اندازه برای رشد کودک ما مهم است.

هنرها زندگی ما را غنی می‌کنند و نمونه‌هایی برای کشف هویت فرهنگی و فردی و پرورش افکار، عقاید و احساسات ارائه می‌دهند. از نظر روانشناسی، وقتی کودکان در هنرهای خلاقانه شرکت می‌کنند، رشد زبانی، اجتماعی و فکری آنها تقویت می‌شود و توسعه می‌یابد. هنر یک روش بسیار طبیعی برای تفسیر و تفکر در مورد دنیا و ابراز احساسات درونی آنان است.

ترغیب و تشویق کودکان به فعالیت‌های هنری

بدون تشویق، همانطور که کودکان بزرگتر می‌شوند، معمولاً اعتماد کمتری به توانایی‌های هنری خود می‌یابند و ممکن است تجربیات و فرصت های رشد را از دست بدهند. در ادامه پنج روش تشویق خلاقیت هنری در کودکان را بررسی می‌کنیم.

به بیان خلاقانه کودکان علاقه نشان دهید.

بستن کودکان به پیانو یا ویولن، یا اجبار آنها برای رفتن به نمایشگاه‌های هنری مدرنیستی چیزی نیست که در اینجا درباره آن صحبت می‌کنیم. در عوض، این بیشتر توسعه رویکرد “چسباندن نقاشی روی درب یخچال” است. به طور خلاصه، به فعالیت‌های خلاقانه کودکان، علاقه فعال داشته باشید. به عنوان مثال، مسیر آنها را برای توسعه آن علایق از طریق تهیه امکانات یا مشارکت در فعالیت های هنری با همسالان هموار کنید.

اجازه دهید فرزندتان چیزهای مختلف را امتحان کند.

آنچه در ابتدا برای کودکان جالب به نظر می‌رسد ممکن است بسیار دشوار باشد یا با شخصیت آنها سازگار نباشد. البته به یاد داشته باشید که اجازه ندهید فرزندتان قبل از پایان دوره یا فعالیت مورد نظر، آن را رها کند، مگر اینکه فعالیت به وضوح باعث ناراحتی او شود. کودکان باید بیاموزند که اعتماد به نفس در یک کار با تمرین در طول زمان به دست می‌آید.

بگذارید به کودک خوش بگذره!

تشویق خلاقیت در کودکان لزوماً نباید مستقیماً با یک هنر یا هنری خاص مرتبط باشد. بسیاری از فعالیت‌های سرگرم‌کننده باعث رشد خلاقیت کودکان می‌شوند. آواز خواندن و رقصیدن با هر نوع آهنگی به رشد حس ریتم، ملودی، هارمونی و زمان در کودک کمک می‌کند. می‌توانید با صحبت کردن با او در مورد تصاویر زیبایی طبیعی که هر روز می‌بینید – خطوط روی پوست درخت، انواع دانه‌ها، گل‌ها و برگ‌ها – به کودک خود کمک کنید تا به جزئیاتی مانند الگوها، رنگ‌ها، اشکال، خطوط و بافت‌ها توجه کند.

مشارکت در فعالیت‌های هنری

همچنین بسیاری از فعالیت های هنری به ویژه برای کودکان، به ویژه در تعطیلات مدرسه، برگزار می شود. آنها را به کنسرت‌ها، نمایشگاه‌ها، پانتومیم‌ها، نمایش‌های خیابانی و رویدادهای هنری دیگر ببرید.

شرکت کودکان در فعالیت های کارگاهی هنری و خلاقانه یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای تشویق و رشد خلاقیت و استعداد هنری ذاتی آنان است.

تلاش خلاقانه کودکان را تحسین کنید.

زمانی که فرزند شما کار هنری، نمایشی یا موسیقی خود را تولید می‌کند، برای تمجید از تلاش‌های او و توجه به فعالیت‌هایش وقت بگذارید. به همین دلیل نقاشی را روی یخچال می چسبانیم. نه به این دلیل که کارشان از نظر زیبایی‌شناختی دلپذیر است، بلکه به این دلیل که به فرزندانمان می‌گوید که ما برای تلاش‌های خلاقانه آنها ارزش قائلیم. هنگام ارائه بازخورد از نظرات منفی خودداری کنید و هر گونه بازخورد اصلاحی را به معلم یا مربی او واگذار کنید.

مهمتر از همه، به یاد داشته باشید که خلاقیت و هنر به اندازه بازی فیزیکی که به رشد هماهنگی و رشد عضلات کمک می‌کند، برای رشد کودک طبیعی و حیاتی است. شما هرگز نمی‌دانید، حتی ممکن است برخی از علایق خلاقانه خود را در این فرآیند کشف کنید.

ما سرایی برای شکوفایی خلاقیت هنری کودکان ساخته‌ایم

همان طور که گفتیم هر کودکی هنرمند است و همه کودکان سرشار از استعداد و توانایی های ذاتی بالقوه هستند اما این استعدادها برای شکوفایی و بالفعل شدن نیاز به تشویق، مراقبت و آموزش دارند. این همان رسالتی است که سرسرا؛ مدرسه ایرانی هنر و خلاقیت در پیش روی خود دارد. در این جهت ما دوره‌های زیر را به صورت مجازی برگزار می‌کنیم:

دوره پرورش خلاقیت کودکان

پرورش خلاقیت نوجوانان: دوره سفر خیال

بیایید به کودکانمان که ذاتا هنرمند و خلاق هستند یاری رسانیم تا این موهبت‌ها‌ی خدادادی را در تمام عمر خویش حفظ کنند و شکوفا سازند.

منابع:

stedelijkstudies.com

informedfamilies.org

bigthink.com